در دنیای امروز، تولید محتوا برای وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی بسیار مهم و حیاتی است. بااین‌حال، این محتواها همانند هر محصول دیگری، دارای چرخه عمر مخصوص به خود هستند. از زمان انتشار تا زمان انقضا، این چرخه عمر محتوا به شکل گسترده‌ای متفاوت است و در هر مرحله می‌تواند به عنوان یک ابزار مفید در استراتژی محتوا مورد استفاده قرار گیرد. در این وبلاگ، به بررسی چرخه عمر محتوا و کاربردی که در استراتژی محتوا دارد، خواهیم پرداخت.
چرخه عمرمحتوا (Content Life cycle) چیست؟
چرخه عمر محتوا به مراحلی اطلاق می‌شود که یک محتوا از زمان ایجاد تا انقضای نهایی طی می‌کند. مدیریت کامل چرخه عمر محتوا، شامل موارد زیر است:
- توسعه؛
- انتشار؛
- سازمان‌دهی؛
- تغییر کاربری؛
در صورتی که یک سیستم مدیریت یکپارچه برای این چرخه وجود داشته باشد، استراتژیست‌های محتوا می‌توانند به صورت کاملا موثر، محتوای تولید شده را در هر مرحله نظارت کنند.
به عنوان مثال، یک محتوا با عنوان “پیش‌بینی وضعیت اقتصاد کشور در سال 1402” را در نظر بگیرید. این محتوا در بهترین حالت تا پایان سال 1402 معتبر است و سال بعد دیگر کسی به آن مراجعه نمی‌کند. تقریباً تمام محتواهایی که تولید می‌شوند، از این منطق پیروی می‌کنند. البته بخشی از آن‌ها با عنوان محتواهای همیشه سبز (Evergreen Content) نیز وجود دارند که همیشه معتبر هستند. حتی در بسیاری از موارد، می‌توان محتوای منقضی شده را بازنویسی کرد و دوباره در این چرخه قرار داد.
اهمیت چرخه عمر محتوا
چرخه حیات محتوا یک مفهوم اساسی در مدیریت محتوا است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا محتوای خود را به طور موثر و کارآمد مدیریت کنند و اگر تعریف درستی از این چرخه ارائه و طبق آن عمل شود، سازمان‌ها می‌توانند اطمینان حاصل کنند که محتوای آن‌ها مرتبط، به‌روز و همسو با اهداف تجاری کسب‌وکارشان باقی می‌ماند.
همانطور که در بخش قبل هم گفته شد، یکی از مزایای اصلی توجه به این چرخه، این است که استراتژیست‌های محتوا را قادر می‌سازد تا محتوای تولید شده را در هر مرحله از چرخه عمر آن به طور موثر نظارت کنند؛ در واقع آن‌ها می‌توانند شکاف‌های موجود در محتوا را شناسایی کرده و اقدامات مناسبی را برای بهبود کیفیت آن انجام دهند. به عنوان مثال، اگر یک محتوا عملکرد خوبی نداشته باشد، استراتژیست‌ها می‌توانند داده‌های مربوط به آن را تجزیه و تحلیل کنند و برای بهینه‌سازی عملکرد آن، تغییراتی در استراتژی ایجاد کنند.
یکی دیگر از مزایای توجه به این چرخه این است که به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا ارزش سرمایه‌گذاری محتوای خود را به حداکثر برسانند. کسب‌وکارها با سرمایه‌گذاری در یک سیستم مدیریت محتوای جامع، می‌توانند محتوای خود را به طور کارآمد و موثر مدیریت کنند که در نهایت منجر به بازگشت سرمایه بالاتر می‌شود.
6 مرحله چرخه عمر محتوا
به‌طورکلی می‌توان چرخه عمر محتوا را به 6 مرحله تقسیم کرد که در این بخش به توضیح هرکدام خواهیم پرداخت.
مرحله پیش تولید محتوا (Conception)
مرحله پیش تولید اولین گام است. این مرحله شامل طوفان فکری و ایجاد ایده‌هایی برای محتوایی است که می‌تواند برای مخاطبان هدف شما، ارزشمند و مفید باشد. این مرحله معمولاً شامل تحقیق در مورد نیازها و علایق مخاطبان شما، شناسایی موضوعات مرتبط و تعیین بهترین قالب برای ارائه محتوا است.
مرحله تولید محتوا (Creation)
مرحله تولید، مرحله‌ای است که محتوای شما تولید می‌شود. این مرحله شامل توسعه ساختار محتوا، نوشتن یا تولید محتوا و سپس ویرایش و اصلاح آن است. مهم است که اطمینان حاصل شود، محتوای تولیدشده با کیفیت بالا، جذاب و ارزشمند برای مخاطبان هدف است.
مرحله عرضه اولیه محتوا (Publishing)
مرحله عرضه یا انتشار، شامل انتشار محتوا در پلتفرم هدف است. این پلتفرم ممکن است شامل انتشار محتوا در یک وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی، خبرنامه ایمیل یا کانال‌های دیگر باشد. بهینه‌سازی محتوا برای هر پلتفرم و اطمینان از رسیدن آن به مخاطبان در این مرحله، ضروری است.
مرحله ترویج محتوا (Promotion)
مرحله ترویج شامل بازاریابی و ترویج محتوا برای افزایش دسترسی و تعامل مخاطبان با آن است. این مرحله می‌تواند شامل تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، بازاریابی ایمیلی، بهینه‌سازی موتورهای جستجو و تاکتیک‌های دیگر باشد. هدف این مرحله جذب هرچه بیشتر کاربران مرتبط برای تعامل با محتوا است.
مرحله نگهداری و بهروزرسانی محتوا (Content Maintenance)
نگهداری محتوا شامل نظارت و بهروزرسانی آن برای اطمینان از مرتبط بودن و مفید بودن محتوا برای مخاطب هدف است. این مرحله می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- بهروزرسانی اطلاعات منسوخ شده؛
- تازه کردن محتوا برای بهبود ارتباط آن؛
- نظارت بر معیارهای تعامل برای شناسایی زمینه‌های بهبود در محتوا؛
مرحله حذف و کنارگذاشتن محتوا (Content Retirement)
مرحله نهایی چرخه حیات محتوا، کنارگذاشتن محتوا است. این مرحله شامل حذف یا بایگانی محتوایی است که دیگر برای مخاطب هدف مفید نیست و ارزشی ارائه نمی‌دهد. این یک گام ضروری است برای اطمینان از اینکه سبد محتوای شما در بلند مدت مرتبط و باکیفیت باقی می‌ماند.
مهم‌ترین مرحله در چرخه عمر محتوا
تمام مراحل چرخه عمر محتوا اهمیت بسیار زیادی دارند و در استراتژی کسب‌وکار شما بسیار حیاتی هستند. بدون توجه به مرحله پیش تولید، ایده‌های شما در ذهنتان باقی خواهند ماند و نمی‌توانید چشم‌انداز روشنی از کاری که می‌خواهید انجام دهید، در ذهنتان داشته باشید. عوامل تعیین کننده در انتخاب طرح و برنامه اولیه عبارت‌اند از:
- تعیین نیازها؛
- منابع؛
- امکانات؛
- شاخص‌های ارزیابی؛
مرحله تولید محتوا نیز بسیار مهم است و به توانمندی فنی و تیم قوی احتیاج دارد. مدیریت، مشخص کردن زمان، مکان و چگونگی انتشار محتوا نیز، نیاز به تیزهوشی و شناخت بازار هدف دارد. در این مرحله شما زیرساخت و محدوده توزیع را تعیین می‌کنید تا در مرحله ترویج که یکی از مهم‌ترین مراحل این چرخه است، بهترین کمک را برای رسیدن به بازار واقعی و مشتریان هدفتان ارائه دهید.
ترویج محتوا مهم‌ترین واسطه در رسیدن محتوا به دست مخاطبان واقعی شماست. اگر تمامی مراحل قبلی به خوبی انجام شده باشند، اما سازوکار ترویج ضعیفی داشته باشید، به اهداف تجاری خود نخواهید رسید؛ باید به یاد داشته باشید که مرحله نگهداری و بهروزرسانی، مکمل ضروری مرحله ترویج است. اگر محتوای خود را به درستی حفظ کرده و در زمان و نحوه بهروزرسانی آن به دقت عمل کنید، می‌توانید به بهینه‌سازی چرخه، امیدوار باشید. ترویج موفق محتوا با کمک حفظ و نگهداری و بهروزرسانی هوشمندانه تکمیل می‌شود. به همین دلیل می‌توان این دو مرحله را به عنوان مهم‌ترین مراحل چرخه عمر محتوا در نظر گرفت.
تکنیک‌های طولانی‌تر کردن چرخه عمر محتوا
طولانی‌تر کردن چرخه عمر محتوا به شما کمک می‌کند تا بیشترین بهره‌وری را از محتوای خود داشته باشید و در زمان بیشتری در رتبه‌های بالاتر نتایج جای بگیرید. در این بخش به چند تکنیک کاربردی برای افزایش چرخه، اشاره خواهیم کرد:
- فرمت محتوای خود را تغییر دهید: می‌توانید با تبدیل پست‌های وبلاگ به ویدیو، وبینار، اینفوگرافیک، پادکست، محتوای خود را تغییر دهید. این کار نه تنها دسترسی به محتوای شما را افزایش می‌دهد، بلکه به حفظ مرتبط بودن آن در طول زمان کمک می‌کند.
- محتوای خود را به‌روز کنید: همانطور که در بخش‌های قبل اشاره شد، بهروزرسانی محتوا یک راه عالی برای تازه و مرتبط نگه داشتن آن است. می‌توانید با افزودن اطلاعات، آمار یا نمونه‌های جدید، محتوای خود را به‌روز کنید. این کار نه تنها محتوای شما را به‌روز نگه می‌دارد، بلکه به بهبود رتبه‌بندی آن در موتورهای جستجو نیز کمک می‌کند.
- محتوای خود را تبلیغ کنید: تبلیغ محتوای شما، کلید زنده نگه داشتن آن است. محتوای خود را در شبکه‌های اجتماعی، از طریق کمپین‌های بازاریابی ایمیلی و سایر وب‌سایت‌ها از طریق بک لینک به اشتراک بگذارید تا به مخاطبان بیشتری دست یابید.
- محتواهای خود را به هم لینک دهید: لینک دادن محتوای شما به معنای لینک دادن به سایر محتواهای مرتبط در وب‌سایت شما است. این کار که به لینک‌سازی داخلی معروف است، به شما کمک می‌کند تا مخاطبان خود را درگیر و برای مدت طولانی در وب‌سایت خود نگه دارید که می‌تواند منجر به رتبه‌بندی بهتر در موتورهای جستجو و جذب ترافیک بیشتر شود.
با مخاطبان خود تعامل داشته باشید: تعامل با مخاطبان برای افزایش طول عمر محتوای شما بسیار مهم است. به نظرات و سؤالات مخاطبان پاسخ دهید و آن‌ها را تشویق کنید تا اطلاعات بیشتری از خود به اشتراک بگذارند یا به صفحه شما بازگردند.
جمع‌بندی
در این مقاله، به بررسی چرخه عمر محتوا و کاربرد آن در استراتژی محتوا پرداختیم. همانطور که توضیح داده شد، این چرخه از مراحل مختلفی تشکیل شده است و با اینکه جزئیات این مراحل برای هر نوع محتوایی می‌تواند متفاوت باشد، اما همیشه توجه به این مراحل، حیاتی و مهم است. به‌طوری که توجه نکردن به آن می‌تواند به شکست استراتژی محتوا منجر شود. با درک چرخه عمر محتوا، می‌توانیم بهینه‌سازی بیشتری در سرمایه‌گذاری و استفاده از محتوا داشته باشیم و در نتیجه به رشد و توسعه کسب‌وکار خود بپردازیم.
