آیا در صنعت خود متخصص هستید؟ آیا دوستان و همکارانتان برای راهنمایی و تصمیم‌گیری در کارها به شما مراجعه می‌کنند؟ اگر این‌طور است، شاید وقتش رسیده که به فکر راه اندازی کسب و کار مشاوره باشید! اگر هم چنین فکری در سر دارید، ما این مقاله را نوشتیم تا به شما بگوییم که:
- مشاوره چیست؟
- چند نوع مشاوره داریم؟
- چگونه یک کسب و کار مشاوره راه اندازی کنیم؟
- چگونه مشاور موفقی باشیم؟
نکتۀ مهم: حتی اگر همچنان برای راه اندازی کسب و کار مشاوره خود شک دارید، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را تا انتها بخوانید و بعد تصمیم بگیرید!
مشاوره چیست؟
مشاوره، انجام مشورت و دریافت اطلاعاتی دربارهٔ یک موضوع است که بین مراجع (کمک‌گیرنده) و متخصص (مشاور) انجام می‌شود. این نوع کسب‌و‌کارِ خدماتی بسته به سابقه و تجربۀ شما می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد؛ برای مثال، می‌توانید یک «مشاور برند» باشید که استراتژی‌های بازاریابی یک برند را طراحی می‌کند و توسعه می‌دهد یا اینکه یک مشاور حقوقی باشید و به افراد و کسبوکارها در زمینۀ امور حقوقی مشاوره دهید.
آشنایی با رایج‌ترین حوزه‌های مشاوره
هر مشاوری برای ارائۀ مشاوره‌های تخصصی، شناسایی مشکلات و ارائۀ راه‌حل‌های جدید برای آن‌ها با شرکت‌ها همکاری می‌کند؛ اما با این حال، مشاوره شغلی است که بر اساس تخصص افراد به حوزه‌های مختلفی تقسیم می‌شود. در ادامه شما را با رایج‌ترین حوزه‌های مشاوره آشنا می‌کنیم:
- مشاوران استراتژی (Strategy consultants): بازار و رقبای یک کسبوکار را تجزیهوتحلیل می‌کنند و با جمع‌آوری داده‌های مختلف، برنامه‌های عملی و قابل‌اجرا برای توسعۀ آن کسبوکار ارائه می‌کنند.
- مشاوران بازاریابی (Marketing consultants): دربارۀ استراتژی‌های بازاریابی مانند بازاریابی محتوایی، بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، ایمیل مارکتینگ و… مشاوره می‌دهند.
- مشاوران عملیات (Operations consultants): از داده‌ها و تحقیقات خود برای کمک به شرکت‌ها در زمینۀ کاهش هزینه‌ها، ساده‌سازی عملیات، بهبود بهره‌وری یا افزایش کارایی کسبوکار استفاده می‌کنند.
- مشاوران مالی (Financial consultants): به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا سود خود را افزایش یا هزینه‌ها را کاهش دهند.
- مشاوران منابع انسانی (HR consultants): در زمینه‌های استخدام و حفظ کارکنان و همچنین توسعۀ منابع انسانی و حل تعارض مشاوره می‌دهند.
- مشاوران فناوری اطلاعات (IT consultants): به کسبوکارها کمک می‌کنند تا با استفاده از فناوری، ارتباط بهتری با مشتریان خود برقرار کنند و رشد پایدار ایجاد کنند.
- مشاوران حقوقی (Legal consultants): مطمئن می‌شوند که شرکت‌ها در مسیر قانونی حرکت می‌کنند. ضمن اینکه در زمینه‌های مختلف حقوقی به آن‌ها مشورت می‌دهند.
- مشاوران فروش (Sales consultants): در زمینه‌هایی مانند ایجاد انگیزه در تیم‌های فروش و بهبود فرایند فروش برای مشتریان مشاوره می‌دهند.
چگونه یک کسبوکار مشاوره راه‌اندازی کنیم؟
حالا که با رایج‌ترین حوزه‌های مشاوره آشنا شده‌اید، می‌خواهیم به شما بگوییم که چگونه می‌توانید یک کسبوکار مشاوره را در 8 مرحله راه‌اندازی کنید. بهتر است در زمان مطالعۀ این بخش کاغذ و قلم دَمِ دستتان باشد چون حرفهای مهمی داریم!
1. جایگاه و تخصص خود را مشخص کنید
بهترین مشاورانِ دنیا به‌دلیل تخصص و جایگاهی که برای خودشان مشخص کرده‌اند معروف شده‌اند. پس شما هم باید مشخص کنید که در چه حوزه‌ای قرار است به افراد و کسبوکارها مشاوره بدهید.
اگر هنوز مطمئن نیستید که چه نوع مشاوری می‌خواهید باشید، به مهارت‌ها و تجربه‌های خود و همچنین توصیه‌هایی که به کسبوکارها ارائه می‌دهید فکر کنید.
خودتان را در چه زمینه‌ای متخصص می‌دانید؟ از صحبت‌کردن و آموزش دادن به دیگران دربارۀ چه چیزهایی لذت می‌برید؟ از پاسخ این سؤالات برای مشخص‌کردن مهارت‌های خود قبل از راه‌اندازی کسبوکارتان کمک بگیرید.
در ادامۀ راه بر اساس جایگاه و تخصصی که انتخاب می‌کنید، باید به‌دنبال دریافت مدرک‌ها و گواهینامه‌های معتبر در آن حوزه باشید. داشتن چنین گواهینامه‌هایی به مشتریان ثابت می‌کند که شما واقعاً یک متخصص در حوزۀ خودتان هستید و این‌طوری با خیال راحت‌تری به شما اعتماد می‌کنند.
پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «جایگاه‌یابی برند چیست؟» را در آکادمی سیتی سایت مطالعه کنید.
2. بازار هدفتان را ارزیابی کنید
وقتی که تخصص‌تان را انتخاب کردید، می‌توانید مجموعه‌ای از مشتریان بالقوه را هدف قرار دهید. آیا آن‌ها در در یک صنعت مشخص فعالیت می‌کنند؟ بازار هدف شما شامل سازمان‌های بزرگ است یا استارت‌آپ‌ها یا چیزی بین این دو؟ با پرسیدن چنین سؤالاتی می‌توانید تحقیقات بازار خود را کامل کنید تا دربارۀ نیازهای بازار هدف اطلاعات بیشتری کسب کنید.
علاوه بر این، دانستن دغدغه‌های مشتریان به شما کمک می‌کند تا خدمات خود را بر اساس آن تعریف کنید. در واقع می‌توانید بر پایۀ نیاز مشتریان خود یک طرح کسبوکار ایجاد کنید، یک استراتژی بازاریابی ارائه کنید و تعرفه‌هایتان را هم مشخص کنید. دربارۀ تمامی این موضوعات در بخش‌های بعدی مقاله بیشتر صحبت می‌کنیم.
پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «بازار هدف (Target Market) چیست؟» را در آکادمی سیتی سایت مطالعه کنید.
3. وب‌سایت خودتان را بسازید
این روزها هر کسبوکاری برای ایجاد و توسعۀ برند و همچنین ارتقای خدمات خود به یک وب‌سایت نیاز دارد. یک وب‌سایت دربارۀ سابقه و تجربه شما اطلاعات بیشتری ارائه می‌دهد و از طریق سئو (SEO)، به مشتریان بالقوه کمک می‌کند تا خدمات شما را پیدا کنند. اگر نمی‌دانید سئو چیست، به‌طور خلاصه باید بگوییم که:
سئو مجموعه‌‌کارهایی است که برای بهبود رتبۀ وب‌سایت خود در صفحۀ نتایج موتورهای جست‌وجو انجام می‌دهید.
نکتۀ مهم در زمان طراحی وب‌سایت این است که باید هدف خود را از داشتن وب‌سایت مشخص کنید؛ برای مثال، باید مشخص کنید که وب‌سایت شما فقط قرار شامل نمایش رزومه‌تان باشید یا اینکه می‌خواهید خدمات خود را به‌وسیلۀ آن به مشتریان ارائه کنید. حتی بهتر است قبل از ثبت رسمی کسبوکار خود یک‌وب سایت ایجاد کنید تا هم‌زمان با توسعۀ آن به‌دنبال مجوزهای لازم برای کسبوکارتان هم باشید.
یک وب سایت مشاوره باید شامل جزئیات زیر باشد:
- هویت برند مشخص و واضحی داشته باشد؛
- یک صفحۀ «دربارۀ ما» که سوابق و تجربیات شما را نمایش دهد؛
- یک صفحۀ «خدمات مشاوره‌ای» که جزئیات خدمات شما را توضیح دهد؛
- یک برنامۀ زمان‌بندی‌شده برای تعیین قرار ملاقات که به مشتریان امکان رزرو و پرداخت آنلاین را هم ارائه کند.
پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «آموزش ساخت وب‌سایت حرفهای» را در آکادمی سیتی سایت مطالعه کنید.
4. کسبوکارتان را راه‌اندازی کنید
حالا بعد از اینکه مراحل اولیۀ راه‌اندازی کسبوکار مشاوره را پشت سر گذاشته‌اید، باید ساختار قانونی کسبوکارتان را مشخص کنید تا بتوانید آن را به‌درستی ثبت کنید. آیا می‌خواهید یک شرکت سهامی خاص داشته باشید یا شرکتی با مسئولیت محدود؟ با یک متخصص در زمینۀ ثبت مشورت کنید تا مطمئن شوید که انتخاب شما برای نوع شرکت درست و اصولی است. همچنین باید نام کسبوکارتان را در این مرحله ثبت کنید.
در ادامه، کسبوکار خود را با تمام ابزارهایی که برای مدیریت آن نیاز دارید مجهز کنید. ضمن اینکه باید نرم‌افزارهایی را که لازم دارید مشخص کنید و تهیه کنید. برای مثال، باید مشخص کنید که برای مشاوره به افرادی که از شما دور هستند می‌خواهید از گوگل میت استفاده کنید یا از زوم و سایر ابزارها.
پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «راهنمای راه اندازی کسب و کار موفق در 15 گام ساده» را در آکادمی سیتی سایت مطالعه کنید.
5. یک طرح مالی (Financial plan) تهیه کنید
طرحی مالی سندی است که شرایط مالی فعلی یک فرد یا کسبوکار و اهداف پولی کوتاه‌مدت و بلندمدت آن را نشان می‌دهد.
همان‌طور که شما به‌طور قانونی کسبوکارتان را ثبت‌می کنید، باید یک طرحی مالی هم برای آن داشته باشید. در این طرح مالی باید تمام هزینه‌های راه‌اندازی کسبوکار خود را برآورد و مشخص کنید و تعیین کنید که آیا به گرفتن وام نیاز دارید یا خیر.
همچنین لازم است یک حساب بانکی برای کسبوکارتان باز کنید تا هزینه ها و درآمدهای تجاری خود را از امور مالی شخصی‌تان جدا کنید. برای نظم و ترتیب بیشتر هم می‌توانید از یک حسابدار کمک بگیرید یا از نرم‌افزارهای حسابداری استفاده کنید.
پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «هزینه‌های شروع یک کسبوکار» را در آکادمی سیتی سایت مطالعه کنید.
6. نرخ های خود را تعیین کنید
تعرفه‌های مشاوره‌ای شما قرار است به چه شکل باشد؟ ساعتی خواهد بود یا ثابت؟ یا بر اساس نتایج مشاورۀ شما تعیین می‌شود؟
اگر هنوز مطمئن نیستید که کدام سبک قیمت‌گذاری برای شما بهتر است، می‌توانید نرخ ساعتی تعیین کنید. برای محاسبۀ این نرخ، می‌توانید حقوق قبلی خود را بر 52 هفته کاری تقسیم کنید. سپس آن عدد را بر 44 تقسیم کنید. این‌طوری نرخ دستمزد یک ساعت کارتان در شغل قبلی خود را محاسبه می‌کنید. در آخر هم باید آن عدد را بر اساس قیمت‌های رقبایتان و اهداف خود تغییر دهید.
پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «راهنمای جامع قیمت گذاری محصول و خدمات» را در آکادمی سیتی سایت مطالعه کنید.
7. طرح کسبوکارتان را آماده کنید
طرح کسبوکار یک سند مکتوب و رسمی است که شامل اهداف آیندۀ شرکت شما و همچنین چارچوب زمانی و روش‌های دستیابی به آن اهداف است.
طرح کسبوکار یک نقشۀ راه برای شرکت شما خواهد بود؛ بنابراین باید جزئیات برنامه‌های بازاریابی، مالی و عملیاتی را در آن تعیین کنید. این طرح شامل بخش‌های زیر است:
- ارزش‌های پیشنهادی؛
- تحلیل بازار هدف؛
- تجزیهوتحلیل SWOT؛
- ارزیابی رقبا و پیداکردن فرصت‌ها؛
- برآورد هزینه‌ها و سود.
طرح کسبوکار اقدام‌های استراتژیک شما را مشخص می‌کند و شما و کارمندانتان را برای رسیدن به اهدافتان آماده می‌کند. ضمن اینکه می‌توانید از آن برای رسیدن به اهداف کوتاه‌مدت خود در راستای استراتژی بلندمدت کسبوکار خود استفاده کنید.
نکته: لازم است بدانید که که طرح‌های کسبوکار ثابت نیستند و در طول زمان به‌روز و اصلاح می‌شوند. پس هر وقت احساس کردید که اهداف بلندمدت شما باید تغییر کند، می‌توانید طرح کسبوکارتان را اصلاح و به‌روز کنید تا آن با مسیر جدید شما هماهنگ شود.
پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «طرح کسبوکار چیست؟» را در آکادمی سیتی سایت مطالعه کنید.
8. خدمات خود را بازاریابی کنید
اگر مشتری نداشته باشید، کسبوکاری برای ارائۀ خدمات مشاوره هم نخواهید داشت! پس در زمان راه اندازی کسب و کار مشاوره، باید مشخص کنید که می‌خواهید چگونه خدمات خود را تبلیغ و بازاریابی کنید. چندین راه محبوب برای بازاریابی یک کسبوکار مشاوره وجود دارد که آن‌ها را در زیر آورده‌ایم:
- وبلاگ‌نویسی شما را به‌عنوان یک متخصص معرفی می‌کند و باعث می‌شود تا مشتریان بالقوه راحت‌تر پیدایتان کنند؛
- وبینارها یا سمینارهای آنلاینی که می‌توانید به‌صورت رایگان برای جذب مشتریان برگزار کنید؛
- پادکست‌هایی که می‌توانید از آن‌ها برای ایجاد شهرت استفاده کنید؛
- بازاریابی ارجاعی یا همان بازاریابی دهان‌به‌دهان برای اینکه مشتریان بیشتری داشته باشید؛
- بازاریابی شبکه‌های اجتماعی با کارهایی مثل انتشار پست‌ها، ایجاد تبلیغات یا ارسال پیام‌های خصوصی در شبکه‌های اجتماعی که باعث می‌شود مخاطبان بیشتری جذب کنید؛
- تبلیغات کلیکی در موتورهای جست‌وجو مثل گوگل که کمک می‌کند بیشتر دیده شوید؛
- ایمیل مارکتینگ برای اینکه ارتباط خود را با مشتریان فعلی حفظ کنید و مشتریان بالقوه را به خرید ترغیب کنید.
برای بازاریابی کسبوکارتان روی روش‌هایی سرمایه‌گذاری کنید که شما را به‌طور مستقیم به مشتریان احتمالی‌تان معرفی می‌کند. مشاوران در اغلب مواقع، بازاریابی ارجاعی را موفق‌ترین استراتژی تبلیغاتی خود می‌دانند. علاوه بر این می‌توانید با مشاوران و کارشناسان دیگر در سایر زمینه‌ها شبکه‌سازی کنید تا وقتی پروژه‌ای دارید با آن‌ها به‌عنوان کارشناس حوزه‌های مرتبط مشورت کنید، یا حتی در صورت نیاز مشتری خود را به آن‌ها ارجاع دهید و آن‌ها هم مشتریان خود را به شما ارجاع دهند.
پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «40 ایده خلاقانۀ بازاریابی» را در آکادمی سیتی سایت مطالعه کنید.
چگونه مشاور موفقی باشیم؟
وقتی که کسبوکار مشاوره خود را راه‌اندازی کردید، باید تلاش کنید تا نسبت به رقبایتان متمایز و خاص شوید. برای اینکه به این موفقیت برسید، به پیشنهادهایی که در زیر آورده‌ایم عمل کنید:
- فرصت‌های صنعت خود را پیدا کنید: دربارۀ مهم‌ترین دغدغه‌هایی که صنعت هدف شما با آن مواجه است فکر کنید و در نحوۀ رسیدگی به آن‌ها متخصص شوید.
- نتایج خود را بفروشید: مجموعه‌ای منظم از موفقیت‌های گذشته خود را جمع‌آوری کنید و با نمایش نتایجی که پیش از این در حل مشکلات مشابه کسب کرده‌اید، مشتریان جدیدی جذب کنید.
- با مشتریان خود همدلی کنید: از مهارت‌های نرم خود (Soft skills) برای ایجاد ارتباط با مشتریان استفاده کنید و به آن‌ها نشان دهید که تا زمان رسیدن به اهدافشان در کنارشان خواهید بود.
- منظم و وقت‌شناس باشید: هر چقدر که منظم‌تر و وقت‌شناس‌تر باشید، حس خوبی به مشتریان خود می‌دهید و کسبوکارتان را قدرتمند نگه می‌دارید.
- شبکه‌سازی کنید: ایجاد یک شبکۀ قوی با سایر مشاوران در صنعت خود، می‌تواند شما را در جریان تحولات جدید آن صنعت قرار دهد. ضمن اینکه با این کار شما همیشه کسی را خواهید داشت که ایده‌های خود را برای او مطرح کرده و با او گفت‌وگو کنید.
حرف آخر: متخصص شوید و متخصص بمانید!
در این مقاله شما را با نحوه ایجاد کسب و کار مشاوره آشنا کردیم و گفتیم که برای موفق‌شدن در این زمینه چه کارهایی باید انجام دهید.
به‌عنوان نکتۀ آخر باید بدانید که اگر قرار است کسبوکار مشاوره خودتان را راه‌اندازی کنید، فقط و فقط باید یک حوزه را انتخاب کنید و در آن حوزه متخصص شوید. در واقع شما وقتی مشاور موفق و مشهوری خواهید شد که در یک حوزه عمیق شوید و تا می‌توانید در آن حوزه مطالعه کنید.
فراموش نکنید که بهترین مشاورانِ دنیا ویژگی‌های مشترکی دارند. آن‌ها منظم، متواضع، صبور و مطمئن هستند، مهارت‌های مدیریت زمان و گوش دادن را به‌خوبی بلدند و اشتباهات خود را می‌پذیرند؛ پس لازم است مهارت‌های نرم خودتان را هم تقویت کنید.
ضمن اینکه برای شناخته‌شدن لازم است یک وب‌سایت هم برای خودتان داشته باشید. پیشنهاد ما برای افرادی که دانش فنی کافی برای راه‌اندازی یک وب‌سایت جذاب و کامل را ندارند، استفاده از سایت‌ساز سیتی سایت است.
سیتی سایت یک تکنولوژی جدید و پیشرفته برای طراحی فروشگاه و وب‌سایت است که با استفاده از ابزارهای حرفهای، امکان ساخت یک سایت منحصر‌به‌فرد را در کمتر از یک ربع به شما می‌دهد.
برای کار با این سایت‌ساز، شما به استخدام طراح سایت یا یادگیری دانش فنی خاصی نیاز ندارید. سیتی سایت قالب‌های متنوع و آماده‌ای در اختیار شما می‌گذارد که قسمت‌های مختلف آن‌ها به‌طور کامل امکان ویرایش و شخصی‌سازی دارند.
برای شروع کار هم کافی است که به صفحۀ اول این سایت‌ساز بروید و روی گزینۀ «رایگان شروع کنید» کلیک کنید. در ادامه قالبی را که بیشتر دوست دارید و به کسبوکارتان نزدیک‌تر است انتخاب کنید و مطابق با سلیقۀ خودتان آن را ویرایش کنید.
استفاده از خدمات سیتی سایت تا 14 روز رایگان است و در این مدت می‌توانید از تمامی امکانات آن استفاده کنید. بعد از این 14 روز هم لازم است که به صفحۀ تعرفه‌ها بروید و متناسب با کسبوکارتان یکی از پکیج‌ها را انتخاب کنید. اگر هم برای طراحی و ساختن فروشگاهتان سؤالی دارید، می‌توانید با تیم پشتیبانی سیتی سایت به‌صورت آنلاین یا با شماره تلفن 09114969813 در تماس باشید.
