اگر تا به حال در زمینه برنامهنویسی فعالیت کرده باشید، احتمالا تا به حال نام زبان CSS به گوشتان خورده است. از آنجایی که هرکدام از زبانهای برنامهنویسی مناسب یک کار مخصوص است، بدون شک css هم کاربردهای ویژهای دارد. همانطور که میدانید، صفحاتی که با استفاد از زبان HTML ایجاد میشوند، به تنهایی زیبایی خاصی ندارند. اما زمانی که با استفاده از زبانهای دیگر و دستورالعملهای مختلف، فرمت صفحه تغییر کند، ظاهر آن نیز کاربرپسندتر خواهد شد. یکی از زبانهایی که به این منظور مورداستفاده قرار میگیرد، CSS میباشد. در این مقاله، بیشتر با این که زبان کدنویسی css چیست و کاربردهای آن آشنا خواهید شد.
CSS چیست؟
شاید اولین سوالی که در رابطه با این زبان برایتان پیش میآید، درمورد اسم آن باشد. CSS مخفف عبارت Cascading Style Sheet است و بیشتر با هدف طراحی ظاهر صفحات وب مورداستفاده قرار میگیرد. معمولا صفحاتی که با استفاده از HTML یا XHTML برنامهنویسی میشوند، با این زبان سازگاری بیشتری دارند. به بیانی بهتر، در این صفحات میتوانید استایل کلی سایت، مانند: فونت، پسزمینه، رنگ و… را طراحی کنید و تغییر دهید.
زبان برنامهنویسی CSS چه کاربردی دارد؟
دلیل اصلی ایجاد زبان CSS این بود که اطلاعات محتوایی سایتها، از اطلاعات ظاهری آن، مانند: صفحهبندی، رنگ، سایز، نوع فونت و… جدا شود. مزایایی که جداسازی اطلاعات برای سایتها دارد، مواردی مانند افزایش سرعت در دسترسی به سایت، قابلیت طراحی چندین صفحه با فرمت یکسان، سریعتر شدن دسترسی به سایت و جلوگیری از انجام کارهای تکراری در طراحی است. از مهمترین کاربردهای CSS میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعیین فاصله عناصر از یکدیگر
- طراحی رسپانسیو صفحات
- معین کردن نوع چیدمان نوشتهها
- تغییر نوع نوشتار
- تعیین عرض و ارتفاع
- انتخاب پسزمینه دلخواه
- انتخاب محل قرار گرفتن عناصر
پیشنهاد ویژه: آموزش css
مزایای زبان سی اس اس CSS چیست؟
طراحی فرانت اند به مرحلهای از پروژه طراحی سایت میگویند که که بر روی گرافیک و شکل ظاهری کار میکند و ارتباطی با عملکرد سایت ندارد. CSS یکی از زبانهایی است که بدین منظور مورداستفاده قرار میگیرد. ازجمله مزایای این زبان که تاکنون توانسته رضایت بسیاری از برنامهنویسان و طراحان سایت را به خود جلب کند، به شرح زیر است:
- سبک بودن کدها
- دسترسی راحتتر به کد
- زیاد بودن گزینههای قالببندی
- سازگاری بیشتر با ایدههای مختلف برای طراحی
- سرعت در بارگیری
- مطابق با سلیقه موتورهای جستجو و موثر بر روی سئو سایت
محدودیتهای زبان CSS
در کنار تمام مزایایی که css به کاربران خود ارائه میدهد، یکسری محدودیت نیز وجود دارد که شناخت آنها به تصمیمگیری بهتر شما کمک خواهد کرد. به بیانی بهتر، زمانی که با این موارد آشنا شوید، در حین انجام پروژهها قادر خواهید بود بهترین تصمیمها را برای اجرایی کردن ایدههای خود بگیرید.
ممکن نبودن انتخاب گزینههای والد
شما نمیتوانید در این زبان، گزینههای بالاتر یا والد عنصر خاصی را انتخاب کنید. البته وجود Selectorهای پیشرفتهتر، مانند Xpath، قابلیتهای ویژهتری را ایجاد کردهاند. دلیل اصلی که در CSS نمیتوان گزینههای والد را انتخاب کرد، افزایش کارآیی در نمایش صفحات در انواع مرورگرها است.
حتما بخوانید: کدنویسی HTML و CSS | از کجا شروع به یادگیری کنیم؟
ضعف در کنترل صفحهبندیهای قابل انعطاف
در نسخه CSS3 امکانات زیادی برای تنظیم فونتها، حاشیهها، صفحهبندی و… وجود دارد. اما باز هم با این وجود، یکسری محدودیتها برای طراحی صفحات برای این زبان مطرح شده است. به عنوان مثال، در تنظیم بلوکها، سایز فرمها و جایگذاری آنها ممکن است دچار مشکل شوید.
مشکل بودن ساخت ستونها
با اینکه در CSS3 امکانات زیادی برای صفحهبندی با ستونهای متعدد و پیچیده وجود دارد، گاهی اوقات در نمایش ستونها در مرورگرهای مختلف و یا سایزهای گوناگون مانیتور، مشکلاتی ایجاد میشود. از دیگر محدودیتهای این زبان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم وجود توضیحات لازم درمورد CSS
- محدودیت در کنترل فرمهای عمودی
انواع CSS کدامند؟
از زمان ایجاد زبان برنامهنویسی CSS تا به امروز، 5 نسخه منتشر شده است که در ادامه به معرفی آنها و ویژگیهایشان خواهیم پرداخت.
CSS 1
اولین نسخه CSS در دسامبر سال 1996 در دسترس همگان قرار گرفت. البته امروزه WC3 استفاده از این نسخه را توصیه نمیکند. این نسخه، امکان پشتیبانی از قابلیتهای زیر را دارد:
- همتراز کردن تمام نوشتهها، تصاویر و جداول سایت
- تنظیم مشخصههای فونت مانند Emphasis و Fontface
- امکان اضافه کردن کادر، لایهبندی و حاشیه به صفحات
- قابلیت تغییر رنگ متون، تغییر رنگ یا تصویر پسزمینه و…
- امکان تنظیم فاصله بین کلمات، حروف و سطرها
- دستهبندی و نشانهگذاری امکانات سایت
حتما بخوانید: برنامه نویسی چیست؟ آنچه از برنامه نویسی نمی دانید
CSS 2
نسخه دوم این زبان پرطرفدار، در می سال 1998 ارائه شد. قابلیتهای زیادی به این نسخه اضافه شد که در زمان خودش بسیار فوقالعاده بود. اما امروزه باتوجه به انتشار نسخه بهروزتر و پیشرفتهتر، کمتر کسی از نسخه 2 استفاده میکند. چند مورد از ویژگیهای قابل توجه CSS2 به شرح زیر است:
- امکان راستچین کردن متنها
- ارائه مفهوم انواع فایلهای چندرسانهای
- امکان تنظیم جایگاه اجسام به طور ثابت یا متغیر و یا وابسته به اجسام دیگر
- پشتیبانی از طراحی Aural
- پشتیبانی از قابلیت z-index
- امکان سایه دادن به نوشتهها
CSS 2.1
از آنجایی که نسخه دوم یکسری مشکلات داشت، طراحان زبان سی اس اس تصمیم گرفتند که یک نسخه جدیدتر و مکمل آن را در اختیار برنامهنویسان قرار دهند. با اینکه امروزه نسخههای جدیدتری از این زبان ایجاد شده، اما هنوز هم CSS 2.1 موردتایید W3C است و برخی از برنامهنویسان از آن استفاده میکنند.
CSS 3
برخلاف نسخههای قبلی که تمام قابلیتها در یک نرمافزار معرفی میشد، این نسخه ساختار ماژولار دارد. درواقع هرکدام از ماژولهای تعریف شده در این نسخه، ویژگیهای خاصی را به نرمافزار اضافه میکنند. CSS3 اولین بار در ژوئن سال 1999 در دسترس متخصصین این حوزه قرار گرفت. البته در نوامبر 2011 بیش از 50 نوع ماژول دیگر به این نسخه اضافه شد که امکانات بینظیری را به کاربران ارائه میداد. به عنوان مثال، مواردی مانند امکان اضافه کردن فرمهای چندستونی، افزودن تصاویر خاص به عنوان پسزمینه و محاسبه اطلاعات رسانهای، جزو امکانات این ماژولها است.
CSS 4
در سپتامبر 2009 نسخه چهارم CSS طراحی شد. البته هنوز هیچکدام از مرورگرهای شناخته شده از این نسخه پشیبانی نمیکنند. اما طبق پیشبینی کارشناسان، در آیندهای نزدیک یکی از ابزارهای رایج طراحی CSS4 خواهد بود.
جمع بندی
در این مطلب به تعریف css چیست و انواع و مزایای آن پرداختیم. یکی از زبانهای برنامهنویسی که امروزه مورداستفاده بسیاری از متخصصین این حوزه قرار میگیرد، CSS است. از این زبان، برای طراحی فرانتاند و تغییر ظاهر سایتها استفاده میشود. در این مقاله، به طور کامل درمورد این زبان و کاربردهای آن صحبت کردیم. اگر شما هم از علاقهمندان به حوزه فرانتاند هستید، یکی از زبانهایی که در این عرصه میتواند بسیار کمکتان کند، زبان CSS است.