در گذشته‌های خیلی دور (البته، نه خیلی خیلی دور، منظورمان چیزی نزدیک به 10 سال پیش است!) اگر شما تصمیم می‌گرفتید یک فروشگاه اینترنتی راه بیندازید، کارتان چندان ساده نبود. چرا که ابزاری به اسم فروشگاه ساز در اختیارتان نبود و بنابراین خودتان باید از ابتدا همه‌چیز را می‌ساختید. کاری که نیاز به هزینه و زمان بسیار زیادی داشت. اما امروزه دیگر اوضاع کمی فرق می‌کند.
به لطف فروشگاه‌سازها شما می‌توانید به سرعت یک فروشگاه اینترنتی بسازید که تمام امکانات لازم را در اختیار شما قرار می‌دهد. به این ترتیب، همۀ هم و غم شما این خواهد بود که محصولات این فروشگاه را وارد کنید و برایشان مشتری پیدا کنید.
اما با توجه به اینکه هنوز منبع درستی در زمینه فروشگاه سازها و انتخاب آنها نیست، ما تصمیم گرفتیم خودمان دست به کار شویم و تمام دانش خود در این زمینه را در اختیار شما قرار بدهیم. در این سری مقالات، شما قرار است درباره فروشگاه سازهای مختلف و نحوه انتخاب بهترین آنها بخوانید. از هم اکنون امیدواریم که آنچه در اینجا می‌آید، بتواند به شما در مسیرتان به سوی یک کسب و کار آنلاین موفق کمک کند.
(اگر هنوز آشنایی زیادی در زمینه مباحث ابتدایی طراحی سایت ندارید، حتماً سری به 2 مقاله پیش نیازهای ساختن یک سایت و همینطور تعیین هدف یک سایت بزنید.)
فروشگاه ساز دقیقاً چیست و چه کاربری دارد؟
زمانی که شما قصد ساختن یک فروشگاه آنلاین را دارید، به سیستمی نیاز خواهید داشت که این فروشگاه را برای شما مدیریت کند. سیستمی که از طریق آن بتوانید محصولات خود را وارد کنید، موجودی انبار خود را مشخص نمایید، کوپن‌های تخفیف تعریف کنید، سفارش‌های مشتری‌ها را بگیرید و در یک کلام، همه‌چیز را به هم وصل کنید.
اینجاست که مفهومی به اسم فروشگاه‌ساز مطرح می‌شود. سیستم‌هایی که دقیقاً با هدف ساخت فروشگاه اینترنتی (E-Commerce) ساخته شده‌اند و قرار است تمام آنچه فروشگاه اینترنتی شما لازم دارد را در اختیارتان بگذارند. به لطف این فروشگاه‌سازها، شما به راحتی می‌توانید یک فروشگاه تمام و کمال برای خودتان بسازید و به سرعت وارد بازار رقابت آنلاین شوید.
اگر می‌خواهید یاد بگیرید که چطور فروشگاه اینترنتی خود را راه‌اندازی کنید، حتماً سری به دوره «راه‌اندازی وب‌سایت» بزنید و سرفصل‌های آن را بررسی کنید. در این دوره به شما یاد می‌دهیم که چطور، با استفاده از ورد پرس و فروشگاه‌ساز پرتال، سایت خود را خودتان بسازید.
اما مشکل اینجاست که این فروشگاه‌سازها کم نیستند. زمانی که شما تصمیم می‌گیرید یک فروشگاه‌ساز انتخاب کنید، متوجه خواهید شد که ده‌ها انتخاب مختلف پیش روی شما هستند. سیستم‌هایی که هر کدام مزایا و معایبی نسبت به دیگران دارند.
مشکل بعدی هم این است که هیچ اطلاعات موثق و کاملی درباره این فروشگاه‌سازها وجود ندارد (به شخصه بسیاری افراد را می‌شناسم که این مساله را داشته‌اند.) برای همین منظور ما تصمیم گرفتیم طی یک سری آموزشی، بهترین و کارآمدترین آنها را معرفی و بررسی نماییم. با این امید که تصمیم‌گیری برای شما راحت‌تر شود.
اما قبل از هر چیز، بگذارید دو نوع کلی سیستم‌های فروشگاه‌ساز را با هم بررسی کنیم و تفاوت‌های آنها را بشناسیم.
دو نوع مختلف فروشگاه‌سازها
در مجموع، سیستم‌های فروشگاه‌ساز به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند. تعدادی از این فروشگاه‌ها هستند که به صورت کد باز (Open Source) در اختیار شما قرار می‌گیرند و دسته دیگری از آنها هم به صورت اشتراکی (SaaS). در ادامه هر دو دسته را به صورت کامل‌تر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
فروشگاهسازهای کد باز (Open Source)
اینها سیستم‌هایی هستند که به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌گیرند و به دلیل اینکه کد آنها قابل دسترسی است، از هر نظر قابل ویرایش هستند.
فروشگاه سازهای کد باز بر روی هاست خود شما سوار می‌شوند (به اصطلاح Self-Hosted) و استفاده از آنها به کمی تخصص و مهارت نیاز دارد. حالا این مهارت می‌تواند با مطالعه آموزش‌های مختلف توسط خود شما به دست بیاید یا آنکه از شخص دیگری بخواهید این کار را برای شما انجام دهد.
اما درآمد این فروشگاه‌سازها از کجاست؟ ساده است. زمانی که شما از یک فروشگاه ساز کد باز استفاده می‌کنید، قطعاً به امکانات مختلفی نیاز پیدا خواهید کرد. اولین چیزی که برای استفاده از این فروشگاه‌سازها لازم است، خرید یک قالب مناسب است. پس از آن، شما نیاز دارید این سیستم را به درگاه پرداخت یکی از بانک‌های ایرانی مجهز کنید و بنابراین نیاز به یک افزونه در این زمینه خواهید داشت. در واقع، هر امکان بیشتری که قرار است به سیستم خود اضافه کنید، به احتمال زیاد برایتان هزینه بر خواهند بود.
حتما بخوانید: ووکامرس چیست و کدام معیارهای یک فروشگاه‌ساز را دارد؟
همچنین توجه داشته باشید که هنگام استفاده از این سیستم‌ها، قرار نیست کسی در حل مشکلات به شما کمک کند. مگر آنکه کسی را استخدام کنید که برایتان کارهای سایت را انجام دهد. حرف ما این است که نباید از سازنده این سیستم‌ها انتظاری داشته باشید. بلکه باید کسی را داشته باشید که در زمینه استفاده و توسعه آنها مهارت داشته باشید. یا آنکه خودتان شروع به یادگیری کنید.
فروشگاهسازهای کد باز مطرحی که در ایران استفاده می‌شوند!
حالا که با مفهوم کلی فروشگاهسازهای اپن سورس آشنا شدید، بگذارید ببینیم که شما به عنوان یک ایرانی، چه انتخاب‌‌هایی دارید.
توجه داشته باشید که تمام فروشگاهسازهای کد بازی که در ایران استفاده می‌شوند، در حقیقت ترجمه سیستم‌های خارجی هستند. سیستم‌هایی که توانسته‌اند در دنیا مقبولیت خوبی به دست بیاورند و بنابراین ایرانی‌های عزیز هم دست به کار شده‌اند و آنها را به زبان فارسی ترجمه کرده‌اند.
این فروشگاه‌سازها را در ادامه به شما معرفی می‌کنیم:
- فروشگاه‌ساز ووکامرس (این فروشگاه‌ساز یک افزونه برای سیستم مدیریت محتوای وردپرس است. در واقع، وردپرس یک سیستم وبلاگی است که به کمک افزونه ووکامرس، قابلیت‌های فروشگاهی نیز به آن اضافه می‌شوند.)
- فروشگاه‌ساز جوملا (دقیقاً عین ووکامرس، این فروشگاه‌ساز نیز بر روی سیستم مدیریت محتوای جوملا سوار می‌شود و قابلیت فروشگاهی را به آن اضافه می‌نماید.)
- فروشگاه‌ساز پرستاشاپ
- فروشگاه‌ساز اپن کارت
- فروشگاه‌ساز مجنتو
- فروشگاه‌ساز دروپال
اینها مطرح‌ترین فروشگاه‌سازهایی هستند که در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند و ما در این سری مقالات، قرار است نگاهی دقیق به همه آنها داشته باشیم.
فروشگاه سازهای اشتراکی (SaaS)
این سیستم‌ها بر اساس اشتراک کار می‌کنند. این یعنی شما بابت دریافت سیستم و خدمات آن، یک هزینه سالیانه به این سیستم‌ها پرداخت خواهید کرد. به این سیستم‌ها اصطلاحاً SaaS یا همان Software as a Service گفته می‌شود.
زمانی که شما از یک سیستم اشتراکی استفاده می‌کنید، سایت شما بر روی هاست این سرویس قرار می‌گیرد (به اصطلاح Hosted) و تمام خدمات لازم نیز از طرف شرکت ارائه دهنده فروشگاه ساز به شما داده خواهد شد.
درست است که استفاده از این سیستم‌ها رایگان نیست، اما در عوض هزینه‌های جانبی همچون خرید قالب، افزونه، استخدام طراح سایت، اجاره هاست و … هم ندارند. به علاوه، راه‌اندازی فروشگاه و یادگیری کار با سیستم آنها نیز به مراتب ساده‌تر از سیستم‌های کد باز است.
به این نکته توجه داشته باشید که با دریافت یک سیستم فروشگاه‌ساز اشتراکی، شما همیشه خیالتان راحت است که یک تیم پشتیبانی وجود دارد که به سوالات و مشکلات شما پاسخ خواهد داد. به علاوه، ویرایش و توسعه سایت بسیار راحت‌تر خواهد بود.
البته، تصور نکنید که منظورمان این است که این سیستم‌ها یقیناً بهتر هستند و شما فقط با گل و بلبل طرفید. بیشتر حرفمان این است که برای افراد مبتدی و کسانی که چندان سر از مباحث طراحی سایت در نمی‌آورند، این فروشگاه‌سازها قطعاً انتخاب بهتری هستند. اما اگر قصد امکانات واقعاً به خصوصی به فروشگاه خود را داشته باشید، کمی دست شما بسته خواهد بود و باید با شرکت ارائه‌دهنده فروشگاه‌ساز به توافق برسید.
فروشگاهسازهای اشتراکی مطرحی که در ایران عرضه می‌شوند!
فروشگاهسازهای اشتراکی در جهان کم نیستند. شاید از مطرح‌ترین آنها بتوان به شاپیفای و بیگ کامرس اشاره کرد. اما متاسفانه هیچ کدام از آنها به ایران خدمات ارائه نمی‌دهند. با اینحال، در چند سال اخیر ما شاهد فروشگاهسازهای ایرانی مختلفی بوده‌ایم که به صورت اشتراکی کار می‌کنند.
مطرح‌ترین این فروشگاه‌سازها موارد زیر هستند:
- فروشگاه ساز پرتال
- فروشگاه‌ساز شاپفا
- فروشگاه‌ساز سبد خرید
- فروشگاه‌ساز بیدک
- فروشگاه‌ساز سازیتو
- فروشگاه‌ساز کاموا
ما در بخش‌های بعدی این مقاله، بهبررسی کامل این فروشگاه‌سازها خواهیم پرداخت و از هر نظر آنها را تحلیل خواهیم کرد. البته قول می‌دهم اینکار را بدون داشتن هیچگونه ارق ملی انجام دهیم. اما خود شما حتماً در نظر داشته باشید که تمام این فروشگاه‌سازها ایرانی هستند و برای رشد، نیاز به حمایت ایرانی‌ها دارند.
کدام یک از این دو نوع سیستم را انتخاب کنم؟
ما در طول این مقاله به شما تفاوت‌های عمده دو نوع سیستم فروشگاه‌ساز کد باز و اشتراکی را گفتیم و سعی کردیم مزایای هر یک را برای شما روشن کنیم. اما اگر هنوز هم در مورد آنها شک دارید، باید بگوییم که انتخاب نوع سیستم، کاملاً بستگی به سطح توانایی و خواسته‌های شما دارد. همانطور که گفتیم، فروشگاهسازهای اشتراکی به دلیل سادگی و وجود پشتیبانی، برای افراد تازه‌کار انتخاب بهتری هستند. اما سیستم‌های فروشگاه کد باز به دلیل اینکه از هر نظر قابل ویرایش هستند، دست شما را برای تغییرات عجیب و غریب باز می‌گذارند.
حتما بخوانید: راهنمای جامع روانشناسی رنگ در دنیای کسب‌وکار
اما اگر به دنبال یک جواب قطعی هستید، به نظرم بهتر است به جای آنکه بر حسب نوع فروشگاه ساز به انتخاب بپردازید، سیستم‌های مختلف را با هم بررسی کنید و ببینید که کدام‌یک از آنها با نیازها و خواسته‌های شما همخوانی بیشتری دارد. این یعنی درگیر نوع سیستم نشوید و بیشتر به این دقت کنید که آیا سیستم مورد نظر، می‌تواند پاسخگوی نیازهای شما باشد یا نه. بخش‌های بعدی این مقاله قطعاً در این مسیر به شما کمک خواهند کرد.
در فصل‌های بعدی این مقاله می‌خوانید…
ما در ادامه قرار است نگاهی به نیازها و خواسته‌های شما از یک فروشگاه‌ساز داشته باشیم و معیارهایی را مشخص کنیم که باید بر اساس آنها یک سیستم فروشگاه‌ساز خوب را انتخاب کنید. پس از آن نیز، به بررسی فروشگاه‌سازها به صورت جداگانه خواهیم پرداخت. پس همراه ما باشید.
راستی، هر گونه سوال یا نظری در مورد دو نوع مختلف فروشگاه‌سازها دارید، خوشحال می‌شوم از طریق بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید. اصلاً می‌توانید نظر خود را در بهترین سیستم برای ساختن فروشگاه به ما بگویید.
