در دنیای مدرن امروز، قطعا بارها کلمه سرور را شنیده‌اید. در این مقاله به شما خواهیم گفت سرور چیست و چگونه کار خواهد کرد و در ادامه با انواع سرور بر اساس زیرساخت آشنا خواهیم شد. سرور، در واقع کامپیوتری قدرتمند، پایدار و با منابع بالا است که همواره روشن و درحال کار می‌باشد تا کاربران بتوانند در زمان‌های مختلف، برای درخواست‌های خود از آن پاسخ دریافت نمایند. اینکه سرور چیست و چه انواعی دارد را در ادامه توضیح خواهیم داد.
تعریف سرور
به‌دلیل گسترش و پیشرفت کسبوکار بسیاری از شرکت‌ها، بیشتر به‌دنبال استفاده از سرورهای مختلف با منابع متفاوت و متناسب می‌باشند. به‌طور عمده سرورها راس ارتباطی در شبکه می‌باشند که از نظر سخت افزاری بسیار قدرتمند هستند. از سرورها به‌عنوان سیستم سرویس دهنده و اغلب جهت کنترل، مدیریت، میزبانی و … استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از سرورها به‌عنوان میزبانی یک یا چندین سایت نیز استفاده نمود که وب سرور نام دارند. سرورها معمولا در مکانی به نام دیتاسنتر نگهداری می‌شوند که توسط آی پی اختصاصی به اینترنت بسیار سریع وصل می‌گردند. اگر سرور مورد نظر با ابزارهای نرم افزاری خاصی به چند بخش تقسیم شود هر بخش از آن را سرور مجازی می‌گویند. به‌طور کلی بسته به نوع نیاز افراد لازم است خرید سرور انجام شود. زیرا اگر سرور به‌صورت کلی و واحد در اختیار گرفته شود به آن سرور اختصاصی می‌گویند و نوع دیگری از سرور است.
سرور چگونه کار می‌کند؟
سرورها یک سری کامپیوتر هستند که وظیفه انتقال داده از یک کامپیوتر به شبکه جهانی (اینترنت) یا شبکه داخلی را بر عهده دارند پس از تهیه سرور اقدامات مرتبط با کانفیگ و راه‌اندازی و پیکربندی سرور نظیر نصب سیستم عامل قابل انجام خواهد بود. عمدتاً وظیفه یک سرور اشتراک‌گذاری منابع اطلاعاتی می‌باشد. یک کامپیوتر سرور می‌تواند برنامه‌های خود را نیز به‌خوبی مدیریت کند. این وظیفه می‌تواند بخشی از یک عمل متقابل یا یک قابلیت فنی ساده باشد. غالباً سرورها اطلاعات را ارائه می‌دهند. به‌طور مثال، سرورهای تحت وب، صفحات وب را برای کاربران نمایش می‌دهند یا درخواست‌های آنها را پاسخ می‌دهند.
به‌طور عمومی یک سرور باعث فعالیت دیگر برنامه‌ها یا دستگاه‌ها تحت عنوان کاربران می‌شود. این ساختار مدل client-server نامیده می‌شود که در آن یک محاسبات سراسری واحد در چندین فرایند یا سیستم توزیع میگردد. سرورها عملیات متعددی مانند به اشتراک‌گذاری داده یا منابع بین چندین کاربر یا انجام محاسبات برای یک کاربر را انجام می‌دهند که سرویس نامیده می‌شود. یک سرور می‌تواند به تنهایی در خدمت کاربران بسیاری باشد و همین‌طور یک کاربر می‌تواند به تنهایی از چندین سرور استفاده نماید.
انواع سرور بر اساس زیرساخت
سرورها در انواع مختلفی وجود دارند. که بر اساس هدفی که دنبال می‌کنند دسته‌بندی می‌گردند. اکنون به بررسی کاربرد سرور می‌پردازیم. جهت ارائه خدمات سرورها به چند دسته مختلف سرور اشتراکی، سرور مجازی و سرور اختصاصی، تقسیم می‌شوند که نحوه تخصیص منابع آنها، متفاوت است.
اشتراکی
سرورهای اشتراکی دارای منابع اختصاصی نمی‌باشند و محدودیت سخت افزاری دارند. در واقع بر روی یک سرور ممکن است چندین سایت یا هاست وجود داشته باشد و مشکل سایت‌ها ممکن است بر روی سایت‌های دیگر تاثیر بگذارد. این سرورها به‌صورت مشترک در اختیار کاربران قرار می‌گیرند. از معایب سرور اشتراکی می‌توان محدود بودن منابع و امنیت پایین‌تر را نام برد. همچنین وجود محدودیت در نسخه و نرم افزارهای ارائه شده توسط سرور باعث می‌شود تا این نوع سرور مناسب فعالیت شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ نباشد. این نوع سرورها زمانی توصیه می‌شوند که شرکت در بدو تاسیس و ابتدای کار و صرفه‌جویی در هزینه‌ها باشد. سرورهای اشتراکی برای کسب‌و‌کارهای نوپا مانند فروشگاه‌های اینترنتی کوچک و کلا شرکت‌ها با بازدید کم که به دنبال داشتن تنها یک ویترین مجازی آن به‌عنوان اطلاع‌رسانی در مقیاس محدود هستند توصیه می‌شود.
مجازی
در این نوع سرور (virtual private server) یک سرور فیزیکی توسط نرم افزارهای مجازی ساز به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم میگردد که هر کدام از بخش‌ها به طور مستقل و مجزا به همراه سیستم عامل و اپلیکیشن‌های خود اجرا می‌شوند. منابع سرور مجازی با توجه به نوع مجازی‌ساز می‌تواند اختصاصی و یا اشتراکی باشد. همچنین سخت افزار سرور نکته بسیار مهمی است که باید حتما به آن توجه شود.
سرور مجازی، حد فاصل بین سرور اشتراکی و سرور اختصاصی می‌باشد زیرا در این مدل شما به صورت مجازی به منابع بیشتری دسترسی دارید. در سرورهای مجازی، سایت‌هایی که روی یک سرویس‌دهنده و یا وب سرور قرار می‌گیرند، به مراتب کمتر از سایت‌های موجود در سرورهای اشتراکی هستند.
به‌همین دلیل فضای بیشتری را در اختیار خواهید داشت. بسته به نوع مجازی ساز، منابعی که در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد می‌تواند کاملاً اختصاصی و یا مشترک باشد. هدف از ارائه سرور مجازی در واقع کاهش هزینه‌ها می‌باشد.
سرور مجازی ایران وب‌رمز بیشترین تقاضا را دارد و خرید VPS آلمان در رتبه دوم است.
اختصاصی
وب سایت‌های پربازدید شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ مانند فروشگاه‌های آنلاین، نیاز به منابع زیادی مانند: امنیت، سرعت‌بالا، پهنای باند مناسب و دسترسی بالا برای نصب هرگونه نرم‌افزار یا ایجاد تغییرات، خواهند داشت.
کاربران سرورهای اختصاصی در پردازنده، RAM، فضای دخیره‌سازی و پهنای باند کاملا اختصاصی میزبانی می‌شوند. خرید سرور اختصاصی ایران یک انتخاب مناسب برای توسعه‌دهندگان وب و اپلیکیشن نیز می‌باشد. زیرا برای نصب نرم‌افزار و ایجاد تغییرات محدودیتی ندارند.
لازم به ذکر است که هزینه سرورهای اختصاصی با توجه به نوع سیستم‌عامل، منابع و منطقه جغرافیایی متغیر است. این نوع سرورها به علت انعطاف بالایی که دارا می‌باشند می‌توانند پاسخگوی نرم افزارهای متعدد و گوناگونی باشند که بر روی آنان نصب می‌شوند.
کولوکیشن یا دیتاسنتر
در‌صورتی‌که سرور تهیه نموده‌اید ولی از بستر مناسب برای پشتیبانی از سرور اعم از دما، رطوبت مناسب و همچنین پهنای باند برخوردار نمی‌باشید، می‌توانید از شرکت‌های که دارای دیتاسنتر و یا اتاق سرور هستند، فضا اجاره نمایید تا سرور خود را در آن قرار دهید. به این عمل Collocate گفته می‌شود. با‌توجه به اين كه شرايط و تجهيزات نگهداري سرور در همه جا ممکن نیست، از اين‌رو كاربر سرور خود را اصطلاحا به‌صورت collocate به يك مركز داده می‌سپارد تا عمليات نگهداری و اتصال اين سرور به اينترنت در اين مركز داده انجام شود و به‌صورت ريموت از راه دور به سرور دسترسی خواهد داشت. در این نوع سرور، سخت افزارها مانند Ram ، CPU، Hard و … توسط کاربر خریداری شده و به دلخواه او نصب میگردد. تمامی نیازهای نرم افزاری سرور مانند نصب سیستم عامل و نصب نرم افزارها توسط کاربر صورت می‌پذیرد. همچنین مالک سرور اجازه دسترسی به سرور را دارا است. نگهداری سرور، تامین اینترنت، پهنای باند و برق مورد نیاز برای سرور در دیتاسنتر بر عهده شرکت‌های هاستینگ می‌باشد. دیتاسنتر هزینه خدمات ماهانه را نیز از کاربر دریافت می‌کند. لازم است این نوع سرور در مكانی اختصاصی كه شامل يك قفسه امن، برق پر‌قدرت و اينترنت پر‌سرعت اختصاصی و دارای امنيت و پشتيبانی می‌باشد قرار داده شود.
معمولا ارگان‌هایی مانند بانک‌ها و دانشگاه‌ها از این سرویس استفاده می‌نمایند. همچنین ارتقاء سخت افزار سرور برای مالک سرور مجاز بوده و طی هماهنگی قبلی با دیتاسنتر انجام میگردد. در کولوکیشن تنها هزينه‌های مربوط به نگهداری سرور از كاربر دريافت می‌شود و طبيعتاً هزينه‌ها به شكل چشمگيری كاهش می‌يابند.
کلود یا ابری
به سرورهای مجازی اختصاصی که در زیرساخت رایانش ابری ایجاد و مدیریت می‌شوند سرور ابری گفته می‌شود. کلود به تعداد نامحدودی از دستگاه‌ها اجازه می‌دهد به عنوان یک سیستم واحد عمل کنند. سرورهای ابری یا کلود همان سرورهای اختصاصی مجازی هستند که بر روی زیرساخت ابری و در محیط رایانش ابری ارائه می‌گردند. سرورهای کلود از قابلیت اطمینان بسیار بالاتری نسبت به سرورهای سنتی برخوردار هستند. بزرگترین مزیت سرورهای ابری مقیاس‌پذیری و هزینه کمتر نسبت به سرورهای دیگر مانند اختصاصی است. سرور ابری از مشکلات سخت افزاری که ممکن است در سرورهای فیزیکی رخ دهد مبرا است و پایدارترین گزینه برای مشاغلی است که می‌خواهند هزینه کمتری داشته باشند. سرورهای ابری سرویس سریع‌تری ارائه می‌دهند در نتیجه با هزینه مشابه سرور فیزیکی منابع و خدمات سریع‌تری دریافت خواهید کرد. همچنین بروزرسانی آن بسیار آسان و سریع است.
کلام آخر
همان‌طور که در این مقاله توضیح داده شد، سرور یک سرویس‌دهنده مرکزی می‌باشد و هر کامپیوتری می‌تواند یک سرور باشد . کلمه سرور بیانگر مدل‌های کامپیوتری تخصیص‌یافته برای ایفای نقش است. به‌طور کلی، یک سرور نقش خود را بهتر از یک کامپیوتر شخصی معمولی ایفا می‌نماید. اما از آنجا که هزینه‌های موردنیاز برای فراهم کردن تجهیزات و نرم‌افزارهای لازم یا نیروی پشتیبانی برای صاحبان همه وب‌سایت‌ها مقرون‌به‌صرفه نیست پیشنهاد می‌شود بسته به نوع فعالیت و نیاز کسبوکار خود، از سرورهای ارائه شده توسط شرکت وب‌رمز استفاده نمایید.
انتخاب یک سرور مناسب، اهمیت بسیار بالایی دارد. زیرا یک سرور نامناسب می‌تواند باعث افت شدید سرعت یا در مواقع شدیدتری حتی باعث قطعی سایت به‌صورت موقت یا دائم شود. به‌طور مثال خرابی‌های سخت افزاری مانند از کارافتادگی CPU یا هارد دیسک از مضرات همین انتخاب نامناسب می‌باشد.
