یادم هست 3- 4 سال پیش که می‌خواستم تخصص SEO را یاد بگیرم، همیشه از چیزی به اسم سئو تکنیکال ترس داشتم. راستش را بخواهید آن روزها فکر می‌کردم برای یادگیری تکنیکال سئو نیاز به یادگیری برنامه نویسی دارم و همینطور تصور می‌کردم مسیر آموزش آن خیلی طولانی و سخت است.
اما بعد از مدتی که به مرور وارد دنیای بهینه‌سازی سایت شدم، فهمیدم اصلاً سئو تکنیکال آن چیزی که تصور می‌کردم نیست و الکی برای خودم بزرگش کرده بودم. با توجه به اینکه می‌دانم این تصورات اشتباه گذشته من را خیلی از افراد دیگر از جمله شما دوستان هم دارید، می‌خواهم به کمک این مقاله تمامی آنها را از ذهنتان پاک کنم. در این مقاله به ساده‌ترین شکل ممکن با سئو technical آشنا می‌شوید و جزء به جزئش را یاد می‌گیرید. علاوه بر این، ما در دوره پایه سئو تمام اصول و مقدمات سئو را و اینکه گوگل چطور کار می‌کند، آموزش داده‌ایم که پیشنهاد می‌کنیم برای ایجاد دید کامل‌تر و همه‌جانبه‌تر، حتما در آن شرکت کنید.
سئو تکنیکال چیست؟
سئو تکنیکال به بهینه‌سازی وب‌سایت از نظر فنی اشاره دارد. برخلاف سئو خارجی یا سئو داخلی، بیشتر کارهایی که در سئو تکنیکال می‌کنیم مرتبط با موتور جستجو، مسائل فنی وب‌سایت، ربات‌ها، کدهای برنامه نویسی و… هستند.
هدف اصلی اجرای سئو تکنیکال در وب سایت، آماده کردن سایتی است که در مرحله اول برای ربات‌های موتور جستجو به راحتی قابل درک و بررسی باشد و در مرحله دوم سایتی که ساختار صحیحی داشته و کاربر از بودن در آن و کار کردن با بخش‌های مختلفش، لذت ببرد!
چرا سئو تکنیکال؟
راستش را بخواهید فکر می‌کنم سئو تکنیکال نسبت به چندین سال قبل در ذهن مخاطبان جایگاه و اهمیت کمتری دارد. چرا؟ چون امروز سیستم‌های مدیریت محتوایی مثل وردپرس به صورت خودکار نیمی (یا شاید بیشتر) از سئو تکنیکال را در سایت پیاده می‌کنند. همین موضوع باعث می‌شود وبمستران تصور کنند این موضوع واقعاً قابل اهمیت نیست.
سئو تکنیکال جزو اولین قدم‌هایی است که هر سئوکار باید برای بهینه کردن وب‌سایت بردارد. برای اینکه بهتر متوجه این موضوع بشوید یک مثال از تجربه 2 سال پیشم را برایتان بازگو می‌کنم:
2 سال پیش یکی از دوستانم تصمیم گرفت فروشگاه فیزیکی‌اش را جمع کند و وارد دنیای کسب‌و‌کار آنلاین شود. بعد از راه‌اندازی سایت و انجام اقدامات اولیه، به کمک یک نویسنده شروع کرد به تولید محتوا و انصافاً هم محتواهای جذاب و خوبی در وب‌سایتش بارگذاری می‌کرد. حدود 3 ماه که از این موضوع گذشته بود یک روز با من تماس گرفت و خواست وب سایتشان را بررسی کرده و دلیل اینکه در نتایج گوگل دیده نمی‌شود را پیدا کنم.
راستش نیاز به بررسی زیادی نبود! بعد از یک نگاه 5 دقیقه‌ای گفتم در تمام این چند ماه وب‌سایت شما از دید ربات‌های موتور جستجو مخفی بوده! در اصل در تمامی این مدت، گوگل وب‌سایت این بنده خدا را نمی‌دید و به هیچ کدام از محتواهایی که نوشته بود رتبه نمی‌داد.
این موضوع به دلیل وجود یک تکه کد یک خطی در میان کدهای سایت بود؛ در اصل این تکه کد، بخشی از همین سئو تکنیکال است. همین داستان کوتاه به خوبی نشان می‌دهد که چقدر این نوع SEO می‌تواند روی موفقیت یا حتی شکست وب سایت شما تأثیرگذار باشد.
آموزش سئو تکنیکال
خب به بخش اصلی مقاله برویم و ببینیم که این سئو تکنیکال را چطور باید یاد بگیریم؟ اصلا از چند بخش تشکیل شده و چطور می‌توانیم آن را در وب سایت خودمان پیاده‌سازی کنیم؟ تمام سعیم را می‌کنم که در ادامه مقاله همه چیز را به ساده‌ترین شکل ممکن برایتان توضیح بدهم 🙂 خب، به سراغ اولین فاکتور برویم.
1. سرعت سایت
شاید برای شما هم جالب باشد بدانید که گوگل وقتی قرار است یک صفحه از وب سایتتان را به نتایج اول بیاورد، به عنوان یک فاکتور مهم سرعت آن را نسبت به سرعت صفحات رقبا بررسی می‌کند. این یعنی ممکن است سرعت لود پایین وب سایت شما؛ باعث شود محتوای جذاب و مفیدتان در مقابل دید کاربران قرار نگرفته و به قول خودمان «به پول تبدیل نشود!»
اما چرا سرعت؟ خب راستش گوگل به کاربران اهمیت زیادی می‌دهد و در ادامه هم کاربران از منتظر ماندن پای صفحات موبایل یا رایانه برای باز شدن صفحه سایت شما خوششان نمی‌آید. یادم هست در گذشته ما ایرانی‌ها حتی حاضر بودیم برای خواندن یک مقاله 300 کلمه‌ای در سایتی مثل ترفندستان، چند دقیقه به صفحه سفید رایانه در کافی نت نگاه کنیم و منتظر بمانیم؛ اما امروز حتی 10 ثانیه منتظر ماندن آزارمان می‌دهد.
اگر بخواهم کمی با آمار و اعداد صحبت کنم؛ باید زمان باز شدن هر صفحه از وب سایت شما چیزی بین 2 تا 7 ثانیه باشد. بنابراین به عنوان قدم اول از سئو تکنیکال باید شروع کنید به بهینه کردن سرعت وب سایتتان. چطور؟ یا با کمک آموزش‌های سطح وب یا یک برنامه نویس حرفه‌ای و خبره. پیشنهاد می‌کنم مقاله آموزش افزایش سرعت سایت در وبلاگ سایت ما را هم برای آشنایی بهتر مطالعه کنید.
2. ساختار بهینه شده برای ربات‌ها
گوگل و بقیه موتورهای جستجوگر برای مشاهده صفحات وب‌سایت شما، از یک‌سری ربات کمک می‌گیرند که به اسم‌هایی مثل کراولر (crawler) یا خزنده، عنکبوت و… شناخته می‌شوند. نکته مهم اینجاست که این خزنده‌ها خیلی توانایی بالایی در بررسی صفحات وب‌سایت ندارند. یعنی اینطور نیست که امروز یک مقاله بنویسید، آن را به امید خدا ول کنید و منتظر باشید که خزنده‌ها صفحه‌تان را پیدا کنند.
حتما بخوانید: طراحی و توسعه سایت بر اساس اصول سئو
در اصل شما باید برای دیده شدن سایت و صفحات آن، به ربات‌ها کمک کنید. چطور؟ یکی از بهترین راهکارها، ایجاد یک ساختار قابل پیگیری و دنبال کردن در سایت است.
خزنده‌ها اصولاً برای پیدا کردن صفحات جدید، از لینک‌ها کمک می‌گیرند. یعنی اگر من اینجا به صفحه آموزش سئو در آکادمی سایت ما لینک بدهم، علاوه بر اینکه آن صفحه را به شمای کاربر معرفی کرده‌ام، راهی هم ساخته‌ام تا ربات‌ها به آن صفحه دسترسی پیدا کرده و ایندکسش کنند. (منظور از ایندکس ذخیره صفحه در دیتابیس گوگل و نمایش در نتایج است).
با توجه به همین مثال، وب سایت شما باید به طور استاندارد دارای لینک‌های داخلی باشد. اگر بخواهم به صورت خلاصه بگویم، باید برای همه صفحات وبسایتتان لینک داخلی وجود داشته باشد؛ در غیر اینصورت ممکن است خزنده‌ها به صورت ناقص سایت را خزش کنند.
3. فایل robot.txt
تا جایی که من می‌دانم ربات‌ها موجودات زبان نفهمی هستند و به راحتی نمی‌شود حالیشان کرد که ربات عزیز این صفحه را ایندکس نکن!
اما خب با بعضی زبان‌های برنامه نویسی می‌شود با آنها صحبت کرد. فایل متنی robot.txt که در هاست وب‌سایت شما بارگذاری می‌شود، حاوی یک سری دستور برنامه نویسی است که با ربات‌های موتور جستجو ارتباط برقرار می‌کند. اما چرا؟
در اصل این فایل به شما کمک می‌کند نسبت به رفتار خزنده‌ها در مورد وبسایتتان، کمی کنترل داشته باشید. مثلاً می‌توانید به کمک فایل robot از آنها درخواست کنید که صفحاتی مثل صفحه پرداخت و… سایتتان را ایندکس نکنند.
مثالی که از دوستم زدم را یادتان هست؟ دقیقاً مشکل اینجا بود که در حالت پیش فرض سایت‌های وردپرسی یک خط کد در داخل فایل روبوت می‌گذارند تا ربات‌ها نتوانند سایت ناقص را بررسی کنند و این وظیفه طراح سایت است که بعد از کامل شدن پروژه، این کد را از آن حذف کند. البته حذف کردن یا قرار دادنش هم کار سختی نیست؛ کافی است به بخش تنظیمات وردپرس بروید، سراغ گزینه خواندن رفته و تیک گزینه‌ای که در پایین می‌بینید را حذف کنید:
اما در مورد خود فایل robot.txt به صورت پیش‌فرض وردپرس این فایل را برای وب‌سایت شما می‌سازد. اما پیشنهاد می‌کنم برای آشنایی بیشتر سراغ مقاله آن در وبلاگ سایت ما بروید و اطلاعات بیشتری به دست بیاورید.
4. صفحات 404 و لینک‌های شکسته
اگر همین حالا دچار یک خوددرگیری مزمن بشوم و تصمیم بگیرم مقاله آموزش سئو تکنیکال که در حال خواندنش هستید را حذف کنم؛ زمانی که بخواهید بار دیگر به آن وارد شوید، با یک صفحه 404 روبرو خواهید شد. در اصل صفحات 404 صفحاتی هستند که محتوای آن به طور کامل حذف شده است.
در ادامه هر لینکی که از وب‌سایت شما به صفحات 404 سایت خودتان (یا دیگران) داده شود؛ یک لینک شکسته است. خب؟ در اصل تمامی این مقدمه‌چینی‌ها برای این بود که بگویم ربات‌های گوگل از این صفحات 404 متنفرند و وجودشان در سایت شما باعث کاهش قدرت سئو تکنیکالتان می‌شود.
راهکار چیست؟ راهکار استفاده از ریدایرکت 301 است. به کمک این ریدایرکت شما می‌توانید ربات‌ها و کاربرانی که وارد این صفحات حذف شده می‌شوند را به صفحات مرتبط (اغلب صفحه اصلی سایت) هدایت کنید.
5. جلوگیری از وجود صفحات تکراری (duplicate content)
مشکل محتواهای تکراری اغلب مشکلی است که فروشگاه‌های اینترنتی با آن روبرو می‌شوند. مثلاً فروشگاهی که در محصولاتش، 5 تلفن همراه LG مدل k8 دارد و تنها تفاوت آنها در رنگشان است. در اصل تمامی این 5 صفحه یک محتوا و توضیحات محصول یکسان و جزئیات مشابه دارند.
گوگل در مقابل محتواهای تکراری درون وب سایت شما ساکت نمی‌شیند و ترجیح می‌دهد اعتبار سئوتان را کاهش دهد.
اما خب راه حل این مشکل چیست؟ چطور یک فروشگاه می‌تواند محصولات مشابه را هم در وب سایتش داشته باشد؟
حتما بخوانید: فرهنگ واژگان بازاریابی دیجیتال
راه حلی که خود گوگل برای این مشکل تعیین کرده، استفاده از تگ کنونیکال است. با کمک این تگ شما می‌توانید به گوگل بفهمانید که از میان صفحات تکراری در سایتتان، کدام یکی نسخه اصلی است و کدام را در نتایج ایندکس نکند.
6. امنیت سایت!
گوگل نسبت به امنیت وب سایت‌های سطح وب به شدت حساس است. یعنی کافی است ربات‌های این موتور جستجو متوجه شوند یک جوجه هکر به سایت شما نفوذ کرده تا آبرو و حیثیت‌تان را ببرند! در اصل اگر وب‌سایت شما هک شود و گوگل آن را بفهمد، باید در مدت زمان کوتاهی منتظر کاهش رتبه‌های آن باشید.
چون در این حالت علاوه بر کاهش خودکار رتبه‌ها، گوگل در نتایج هک شدن وبسایتتان را برای کاربران سطح وب هم بازگو می‌کند تا آنها وارد سایتتان نشده و عملاً یک برندسازی منفی برایتان شکل می‌گیرد. بنابراین پیشنهاد می‌کنم حتماً برای افزایش امنیت سایت خودتان اقدام کنید.
برای افزایش امنیت سایت بهتر است موارد زیر را حتماً رعایت کنید:
- هاست خود را از یک شرکت معتبر و مطمئن خریداری کنید
- یک رمز عبور قدرتمند داشته باشید و به هر کسی ندهید
- سیستم مدیریت محتوای سایت را از منابع اصلی بگیرید
- سطح دسترسی را برای افراد مشخص کنید و به اطلاعات مهم فقط صاحب سایت دسترسی داشته باشد.
- برای سایتتان گواهی امنیتی ssl بگیرید که در بخش بعد توضیح می‌دهیم که چیست
- از سیستم عامل و نرم‌افزارهای معتبر و اصلی استفاده کنید
گواهی امنیتی ssl
ssl همان چیزی است که باعث می‌شود وب سایت سایت ما به جای آدرس http، با آدرس https نمایش داده شود. یعنی کل قضیه سر همان s آخر آدرس است. در اصل ssl یک پروتکل امنیتی است که از انتقال اطلاعات بین سایت و کاربرانتان حفاظت بیشتری می‌کند. چند سالی است که گوگل نسبت به وجود ssl در سایت‌ها حساسیت زیادی نشان می‌دهد. یعنی اگر از این پروتکل امن استفاده نکنید، گوگل از ورود کاربران به سایتتان جلوگیری می‌کند. اگر قصد فعالسازی آن را دارید؛ باید به پشتیبانی هاستینگ خودتان پیام بدهید تا شما را راهنمایی کنند؛ همینطور می‌توانید از مقالات رایگان آموزشی سطح وب کمک بگیرید.
7. سایت مپ
سایت‌مپ سایت هم مثل فایل روبوت، یک فایل متنی با فرمت xml است؛ اما کارکرد آنها با هم فرق دارد. در اصل سایت‌مپ فایلی است که لینک همه صفحات وبسایتتان درون آن قرار می‌گیرد؛ از صفحات مقالات گرفته تا برگه‌ها و… . اما چرا؟
چون ربات‌های موتور جستجو به صورت خودکار همیشه سایت‌مپ سایت شما را بررسی می‌کنند. آنها با بررسی لینک‌های درون این صفحه، راحت‌تر می‌توانند صفحات را پیدا کرده و آنها را بررسی کنند. بنابراین با ساخت سایت مپ روند خزش ربات‌ها روی سایتتان را راحت‌تر می‌کنید.
در مقاله «سایت مپ چیست» وبلاگ سایت ما می‌توانید یاد بگیرید که چگونه نقشه سایت بسازید و به گوگل معرفی کنید.
8. استراکچر دیتاها
به طور عادی، گوگل به کمک یک‌سری الگوریتم و فاکتورهای از پیش تعیین‌شده تشخیص می‌دهد که محتوای وب‌سایت شما چقدر باکیفیت است. مثلاً با بررسی چگالی کلمه کلیدی، وجود کلمات مرتبط، تصاویر و… در متن محتوا می‌فهمد که صفحه شما چقدر برای بودن در نتایج اول لیاقت دارد؛ اما به طور کلی توانایی تشخیص محتوای خود صفحه را ندارد.
در ادامه یک سری کدهای برنامه‌نویسی که به آنها استراکچر دیتا می‌گویند؛ می‌توانند در شناخت خود محتوای صفحه هم به گوگل کمک کنند. اگر شما از کدهای استراکچر دیتا در برنامه‌نویسی وبسایتتان کمک بگیرید، گوگل محتوایتان را بهتر درک کرده و در ازای زحمتی که می‌کشید؛ علاوه بر بر افزایش اعتبارتان، نحوه نمایش سایتتان در نتایج را هم تغییر می‌دهد. مثلا به تصویر پایین نگاه کنید:
نمایش قیمت، ستاره و… در نتایج گوگل یکی از مزایای استفاده از کدهای استراکچر دیتا است. پیاده‌سازی این کدها در سایت بهتر است به کمک یک متخصص سئوکار انجام شود.
پس اسکیما چیست؟
Schema فرمی از استراکچر دیتا است؛ به زبان ساده‌تر اسکیما یک زبان مشترک است که توسط چندین موتور جستجوی بزرگ ایجاد شده است و حاوی یک نشانه گذاری استاندارد برای داده‌های ساختاری یا استرکچر دیتاهاست که موتورهای جستجو قادر به درک آن هستند.
در مقاله «اسکیما چیست» به طور کامل درباره این نشانه‌گذاری و نحوه پیاده‌سازی آن در سایت توضیح داده‌ایم.
9. آدرس صفحه‌ها را ساختارمند کنید
یکی دیگر از فاکتورهای سئو تکنیکال، موضوع URLهاست. در واقع گوگل به زیبایی و کوتاه بودن آدرس صفحات سایت شما هم اهمیت می‌دهد. البته نه آنقدر زیاد ولی در هر حال این موضوعی است که می‌توانید با توجه به آن، سایتتان را نسبت به قبل بهینه‌تر کنید. برای ساخت URL صفحات به این موارد دقت داشته باشید:
- در URL از حروف بی‌معنی استفاده نکنید
- از کلمه کلیدی به فارسی یا انگلیسی در URL استفاده کنید
- ترجیحا آدرس صفحاتتان کوتاه باشد
10. لینک‌های بردکرامب (Breadcrumbs)
لینک‌های بردکرامب همان لینک‌ها یا مسیری هستند که در بالا یا پایین صفحات وب سایت، به کاربر نمایش می‌دهند دقیقاً الان در کدام نقطه سایت قرار گرفته. به عنوان نمونه به تصویر پایین نگاه کنید تا بهتر متوجه منظورم بشوید:
همانطور که می‌بینید، بردکرامب از چند لینک داخلی ساخته شده. پس در مرحله اول به ایجاد یک ساختار لینک سازی در سایتتان کمک می‌کند و در مرحله دوم باعث بهینه سازی تجربه کاربران از کار با سایت شما می‌شود.
11. قالب ریسپانسیو و متناسب با موبایل
قالب ریسپانسیو سایت در اصل قالبی است که نسبت به اندازه صفحه نمایش کاربر واکنش نشان می‌دهد. مثلاً زمانی که شما با رایانه به سایت سایت ما سر بزنید، سایت را متفاوت از زمانی می‌بینید که با تلفن همراه یا تبلت وارد آن شوید. این به خاطر ریسپانسیو بودن سایت است که نسبت به اندازه صفحه نمایش شما کوچک و بزرگ می‌شود تا بتوانید به بهترین شکل ممکن همه اجزای آن را مشاهده کنید.
حتما بخوانید: صفر تا صد ساخت هایلایت حرفه‌ای در اینستاگرام
در حال حاضر گوگل نسبت به ریسپانسیو بودن وب‌سایت‌های شما حساسیت خیلی زیادی نشان می‌دهد. بنابراین اگر هنوز از قالب‌های قدیمی استفاده می‌کنید که با صفحه نمایش کاربر تناسب ندارند؛ حتماً فکری به حال سایتتان کنید.
شما الان با روش‌های سئو تکنیکال آشنا شدید و می‌دانید که بخش فنی سایت چطور بهینه می‌شود. اما خب برای رسیدن سایت به رتبه‌های بالای گوگل باید اجرای این تکنیک‌ها را یاد بگیرید و در کنارش سیئوی داخلی و خارجی را هم بلد باشید. اگر می‌خواهید یک متخصص سئو شوید، می‌توانید با شرکت در دوره حرفه‌ای سئو به صورت یک پکیج کامل، تمام آموزش‌های تخصصی سئو داخلی و تکنیکال و خارجی، کیوورد ریسرچ، سرچ کنسول را یاد بگیرید.
کلام آخر
خب؛ بالاخره به انتهای مقاله آموزش سئو تکنیکال رسیدیم. تمام سعیم را کردم تا در زمان نوشتن این مقاله، نکات تخصصی و شاید کمی سخت را به زبان ساده به شما آموزش بدهم.
در نهایت و به عنوان کلام آخر پیشنهاد می‌کنم اگر قصد دارید در دنیای سئو فعالیت کرده یا اصلاً آن را روی سایتتان پیاده کنید؛ همیشه علمتان در این زمینه را به روز نگاه دارید. با توجه به اینکه الگوریتم‌های گوگل هر روز در حال به روز شدن هستند، دانش سئو قبلی شما همیشه در معرض منقضی شدن است. اگر به دنبال یک منبع به روز برای آپدیت کردن دانشتان هستید، حتماً از مقالات وبلاگ سایت ما کمک بگیرید.
