اگر شما هم سیستم مدیریت یادگیری (lms) را با سیستم مدیریت محتوای آموزشی (lcms) اشتباه می‌گیرید، اصلا نگران نباشید. شما تنها نیستید. در این مطلب قصد داریم راجع به تفاوت lms و lcms صحبت کنیم. دانستن تفاوت این دو باعث می‌شود موقع استفاده از این مفاهیم کمتر اشتباه کنید.
در حقیقت دو مفهوم lms و lcms، مکمل هستند، هر دو به شما امکان برگزاری دوره‌های آموزش الکترونیک را می‌دهند و هر دو با SCORM سازگار هستند. اما تفاوت اصلی این دو در قابلیت‌های تخصصی است. با ما همراه باشید تا به شما بگوییم تفاوت lms و lcms چیست.
قبل از پرداختن به تفاوت‌ها، لازم است این مفاهیم را به طور مختصر شرح دهیم.
سیستم lcms چیست؟
lcms مخفف عبارت learning content management system و به معنی سیستم مدیریت محتوای آموزشی است. ال سی ام اس، یک سامانه مجازی و در واقع یک نرم افزار تحت وب است که امکان ایجاد، مدیریت و پیگیری محتوای آموزشی را برای کاربران فراهم می‌کند.
سیستم lcms، امکان تالیف، ارائه، انتشار و تحلیل محتوا در یک محیط چند کاربره را با هم ادغام کرده و برای مختصصان تولید محتوا، امکان مدیریت محتواهای تولید شده و همکاری در یک مکان متمرکز را فراهم می‌کند. در واقع، این سیستم، شرایطی را فراهم می‌کند تا چند نفر با همکاری هم محتوایی را ایجاد کرده و سپس در قالب‌های مختلف منتشر کنند.
خوب است بدانید، بسیاری از سیستم‌های lcms، توانایی ذخیره و ارائه نسخه‌های قدیمی دوره‌ها را فراهم می‌کنند و سازمان‌هایی که می‌خواهند دوره‌های سفارشی به کارمندان خود تحویل دهند، معمولا از lcms استفاده می‌کنند.
ویژگیهای سیستم lcms چیست؟
حالا که با ال سی ام اس آشنا شدیم، خوب است اشاره مختصری هم به ویژگیهای آن داشته باشیم. این ویژگی‌ها عبارتند از:
- امکان دسته بندی و مرتب سازی دوره‌های مختلف آموزشی
- طراحی مدرن و به روز
- امکان هماهنگ کردن صفحه نمایش با اندازه‌های مختلف
- امکان ذخیره سازی صفحات و استفاده از آنها به منظور افزایش سرعت کار
- امکان ایجاد ماژول‌های multi-sco و ارائه جریان‌های کاری برای ساده سازی فرآیند ترجمه
- فراهم کردن امکان تجزیه و تحلیل اطلاعات افراد
- چند زبانه بودن
- حمایت از سیستم بومی سازی
قبل از پاسخ به سوال تفاوت lms و lcms چیست، بهتر است کمی هم راجع به سیستم lms صحبت کنیم.
سیستم lms چیست؟
lms مخفف عبارت Learning Management System و به معنی سیستم مدیریت یادگیری است و کلیه نیازهای آموزشی سازمان را به صورت اینترنتی و الکترونیک، برآورده می‌کند.
نرم افزار lms، علاوه بر ایجاد فضایی برای تولید محتوا، امکان سازماندهی، ارائه و پیگیری محتوا را نیز فراهم می‌کند. به این صورت که آموزش دهنده، محتوای مد نظر خود به هر شکل که مایل است (مانند متن، تصویر، فیلم و…) تولید کرده و سپس آن را در بخش‌هایی که برای مخاطبین با موضوعات مختلف، دسته بندی شده، ارائه می‌کند.
در این سیستم، مدرس می‌تواند بر روند استفاده از محتوا نظارت کند و در هر مرحله با مخاطب همگام باشد. همچنین او می‌تواند ناظر باشد که دانشپذیر تا کجای محتوا را دنبال کرده و از کجا، پیگیری را رها کرده است. علاوه بر این، با سامانه lms، مدرس می‌تواند تکالیفی را برای دانشجویان در نظر بگیرد و آنها در همان فضا تکالیف خود را برای مدرس ارسال کنند.
مزایای سیستم lms چیست؟
همان طور که از تعریف آن پیداست، سیستم lms مزایای زیادی دارد، از جمله اینکه:
- نیازی نیست همه شرکت کنندگان در یک مکان، حضور فیزیکی داشته باشند.
- برای سازمان‌های آموزشی بزرگ، می‌توانید یک برنامه آموزشی واحد را طراحی و اجرا کنید.
- زمان اساتید و دانشجویان برای رفت و آمد و حضور در کلاس، تلف نمی‌شود.
- امکان تصحیح آنلاین تکالیف و همچنین برگزاری آزمون و نمره دهی آنلاین وجود دارد.
- با این سیستم، منابع زیادی بین اساتید و دانشجویان مبادله می‌شود.
فرآیند آموزش و یادگیری کم هزینه و موثر با سامانه lms راهبران
تا اینجا با دو سیستم مدیریت محتوای آموزشی و سیستم مدیریت یادگیری آشنا شدیم. اکنون زمان آن رسیده که به سوال تفاوت lms و lcms چیست، پاسخ دهیم.
تفاوت lms و lcms چیست؟
- تفاوت اصلی بین lms و lcms، کاربر هدف است. کاربر سامانه lms، فراگیران و دانشجویان هستند، در حالی که کاربر lcms، خالق محتوای آموزشی است.
- یک سیستم lms، نوعی راهبرد استراتژیک و سطح بالا برای برنامه ریزی، ارائه و مدیریت تمامی آموزش‌ها (مانند کلاس‌های مجازی آنلاین و دوره‌های آموزش مدرس در سازمان) است. همچنین، بر پیگیری عملکردها و پیشرفت‌ها در تمامی فعالیت‌های آموزشی، متمرکز است.
- در حالی که تمرکز سیستم lcms، بر محتوای یادگیری است. این سیستم، به اندازه کافی محتوا تولید می‌کند، تا جایی که نیازهای کاربران کاملا برآورده شود. طراحان آموزش نیز به جای توسعه کل دوره‌ها و سازگاری با مخاطبان متعدد، محتواهایی که مجددا قابل استفاده هستند را اصلاح کرده و آنها را در دسترس توسعه دهندگان دوره در سراسر سازمان قرار می‌دهند. انجام این کار باعث جمع آوری سریع محتوای سفارشی می‌شود.
- سیستم‌های مدیریت یادگیری (lcms)، قبل از هر چیز، برای ذخیره و سازماندهی محتوای الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. طراحان آموزشی نیز از این نرم افزار، برای توسعه، مدیریت و انتشار محتوای آموزشی استفاده می‌کنند. در حالی که در سیستم lms این امکانات وجود ندارد.
- مواردی مانند تولید محتوای آموزشی، همکاری در نوشتن محتوا، workflow یا مدیریت گردش کار، ارائه محتوای API و مواردی از این دست، از جمله فعالیت‌هایی هستند که با سیستم lcms، به مرحله اجرا می‌رسند. اما این کارها توسط سامانه lms قابل انجام نیستند.
- از آنجا که سیستم lcms، بر آموزش الکترونیک متمرکز است، می‌تواند تجربیات یادگیری را با جزئیات بسیار بیشتر از صرف بیان کامل یا ناقص بودن، ارائه دهد. با این سیستم شما می‌توانید انتظار یک تحلیل جامع و دقیق را داشته باشید. در حالی که سیستم lms، برای بیان تمامی تجربیات یادگیری، فقط به بیان کامل یا ناقص بودن آنها اکتفا می‌کند.
به طور کلی در پاسخ به سوال تفاوت lms و lcms چیست، باید بگوییم، یک سری کارها را سامانه آموزش مجازی lms می‌تواند انجام دهد، در حالی که سیستم lcms، قادر به انجام آنها نیست.
فعالیت‌هایی که توسط سیستم lms انجام می‌شود، عبارتند از:
- برنامه ریزی آموزش فردی
- تخصیص محتوا
- مدیریت(مجازی و فیزیکی) کلاس درس
- تعریف مسیرهای آموزشی
- بررسی صلاحیت دانشپذیران
- مدیریت ارائه گواهینامه‌ها
اما فعالیت‌هایی هم هست که فقط سامانه lcms، می‌تواند آنها را انجام دهد. این فعالیت‌ها عبارتند از:
- تولید محتوا
- تعیین قالب‌های خروجی محتوا
- همکاری در نوشتن
- مدیریت گردش کار (workflow)
- پشتیبانی از سیستم‌های بومی (Localization) و چند زبانه
- پشتیبانی از مراحل صدور گواهینامه
- ارائه گزارش‌های استفاده از دوره
- ارائه محتوای API
کدام سامانه آموزشی را انتخاب کنیم؟
امیدواریم پاسخ ما به سوال تفاوت lms و lcms چیست، برای شما کارآمد و موثر باشد. اما نوع سامانه آموزشی را باید بر چه اساسی انتخاب کنیم؟
انتخاب نرم افزار مناسب، فقط به نیازهای شما بستگی دارد. در اینجا مجموعه‌ای از نیازمندی‌هایی را که برای استفاده از نرم افزارهای مختلف مناسب هستند، معرفی می‌کنیم.
چه زمانی که باید از سیستم lcms استفاده کنید؟
- وقتی یادگیری دیجیتال مدنظر شماست.
- زمانی که می‌خواهید این یادگیری دیجیتال در خانه صورت گیرد.
- وقتی نمی‌خواهید برای ایجاد و ارائه آموزش الکترونیک خود، از دو ابزار جداگانه استفاده کنید.
- زمانی که در مورد نحوه تعامل فراگیران با ماژول‌ها، نیاز به یک تجزیه و تحلیل دقیق دارید.
- وقتی قصد دارید از xAPl به جای SCORM استفاده کنید.
چه زمانی باید از سیستم lms استفاده کنید؟
- زمانی که قصد دارید آموزش‌های خود را به صورت سنتی و آفلاین ارائه دهید.
- وقتی می‌خواهید یادگیری ترکیبی ایجاد کنید.
- زمانی که فکر می‌کنید پیگیری از طریق SCORM کافی است و شما را به نتیجه می‌رساند.
- وقتی فراگیران برای دسترسی به مواد آموزشی به پروفایل نیاز دارند.
- زمانی که برای یادگیری الکترونیک، یک ابزار نوشتن جداگانه در اختیار دارید.
چه زمانی باید از ترکیب lcms و lms استفاده کنید؟
- زمانی که می‌خواهید برای فراگیران خود یک محیط مرکزی ایجاد کنید، تا بتوانند علاوه بر داشتن یک پروفایل، به دوره‌های آموزشی نیز دسترسی داشته باشند.
- وقتی نمی‌خواهید روی داده‌ها یا تجزیه و تحلیل‌ها تمرکز کنید.
- زمانی که از یک ابزار نوشتاری ناکارآمد و کهنه استفاده می‌کنید و تمایل دارید آن را تغییر دهید.
- زمانی که تمایل دارید بتوانید برای پیگیری از xAPl به جای SCORM استفاده کنید.
و در انتها…
امروز راجع به دو سیستم lms و lcms صحبت کردیم و به سوال تفاوت lms و lcms چیست، پاسخ دادیم. برای انتخاب نرم افزار مناسب، بهتر است نیازهای سازمانتان را به طور کامل و دقیق شناسایی کنید، سپس به سراغ انتخاب سامانه آموزش مجازی که با آن همخوانی دارد، بروید.
